Inleiding

We willen een gezonde, duurzame en klimaatneutrale stad zijn waarin mensen wonen, werken en verblijven in gezonde lucht, met zo min mogelijk geluidoverlast, een schone bodem en een veilige en vooral groene leefomgeving. We willen zuinig omgaan met energie en grondstoffen door te streven naar een circulaire economie, maatschappelijk verantwoord in te kopen en energie duurzaam op te wekken. We streven ernaar om zo snel mogelijk klimaatneutraal te zijn.  

We zijn in 2020 weer een stap dichterbij de uitvoering gekomen naar een klimaatneutrale stad. De volgende doelstellingen staan daarbij centraal: volledig duurzame energie-inkoop in 2020, 20% zon op dak in 2025, minimaal 40.000 woningen van het aardgas af in 2030, 100% duurzame stadsverwarming in 2030 en het gemeentelijk vastgoed verduurzaamd in 2040. We organiseerden goed bezochte webinars, zowel om bewoners te informeren (jouw huis slimmer avonden) als over de transitievisie warmte, Overvecht-Noord aardgasvrij en met stakeholders over de regionale energiestrategie. Ook het sluiten van het stadsakkoord aardgasvrij en de daarop volgende netwerkbijeenkomsten vonden grotendeels digitaal plaats. De gemeentelijke auditdienst heeft een onderzoek uitgevoerd naar netwerksturing in onze opgave.

We willen dat Utrecht een gezonde stad is om in te leven en te bewegen. We krijgen steeds meer te maken met extreem weer: natter, heter en droger. We willen dat de stad goed voorbereid is op deze veranderingen en passen de openbare ruimte hierop aan. Als gemeente hanteren we de afspraak ‘Groen tenzij...’ om onnodige verharding te voorkomen. We hebben in 2020 weer flinke stappen gezet in het gezonder maken van het leefklimaat in Utrecht, door op landelijk niveau het Schone lucht Akkoord te tekenen en in de gemeente een nieuw maatregelenpakket vast te stellen voor verbetering van de luchtkwaliteit. Ook de bodem in Utrecht is schoner geworden door een aantal gerichte maatregelen om (bijvoorbeeld) lood of pcb’s uit de bodem te halen. Alle primair onderwijs- en kinderopvanglocaties van de gemeente van voor 1960 zijn onderzocht op loden leidingen, deze zijn verwijderd of er is een bypass aangebracht. Inwoners van huizen van voor 1960 en overige kinderopvanglocaties zijn op de hoogte gesteld van het handelingsperspectief bij eventuele loden leidingen. Nieuwe gebieden of herontwikkelingen richten we in volgens de nieuwste inzichten die leiden tot een gezond leefklimaat in de nieuwe gebieden.

In 2020 heeft de gemeente het actieplan Utrecht Circulair vastgesteld. Hiermee kunnen we als gemeente nog meer aan de slag met de transitie naar een circulaire economie. Met name op het gebied van circulair bouwen kunnen we als gemeente het verschil maken. We ondersteunen en leren van circulaire initiatieven, waarbij de focus ligt op twintig prioritaire projecten en ontwikkelingen. We gaan door met het ervaring opdoen bij gebiedsontwikkelingen, tenders, inkooptrajecten en pilots in de eigen organisatie. Aansluiting met inwoners en met andere beleidsdoelen, waaronder energie (aardgasvrij), gezonde stad (slimme & schone bouwlogistiek), klimaatbestendigheid, wonen, economie en het verduurzamen van het Utrechtse vastgoed wordt daarbij gezocht. Zo hebben we samen met de Alliantie Cirkelregio een bijeenkomst georganiseerd over bouwen met hout. Ook is het Circulair Compliment weer uitgedeeld aan een veelbelovend initiatief op het gebied van circulair ondernemen, namelijk aan Retourkoop.nl. Daarnaast geven we met onze eigen circulaire (ver)bouw en inkoop het goede voorbeeld en werken we samen met de Alliantie Cirkelregio en ketenpartners, kennisinstellingen en andere partijen uit de stad en regio.

De Milieu Prestatie Gebouwen (MPG) vormt inmiddels landelijk als één van de belangrijkste indicator voor circulair bouwen. Ook in Utrecht geldt deze norm. Voor nieuwe woningen geldt in het bouwbesluit nu een MPG van 1 (ideaal is 0).

Bovenstaande tabel geeft een overzicht van het saldo van baten en lasten per prestatiedoelstelling voor het hele programma weer.