Inleiding

In Utrecht streven we er naar dat zoveel mogelijk Utrechters in staat zijn deel te nemen aan de samenleving. Werk en inkomen zijn hiervoor cruciale randvoorwaarden. Utrechters die tijdelijk niet in staat zijn om op eigen kracht in hun levensonderhoud te voorzien en maatschappelijk mee te doen, worden ondersteund.

Corona heeft het afgelopen jaar grote invloed gehad op zowel het beleid als de uitvoering binnen het programma Werk en Inkomen. Dit is terug te zien in de bijstandsontwikkeling. Utrecht sluit het jaar 2020 af met 9.808 huishoudens in de bijstand. De instroom in de bijstand is gestegen met ruim 23% ten opzichte van 2019. De toename zien we vooral in het tweede en vierde kwartaal, tijdens de eerste en tweede lockdown, met als voornaamste reden het wegvallen van inkomen door einde WW en beëindiging werk.

Daarnaast zien we ook dat de crisis wezenlijke impact heeft op de arbeidsmarkt en de werkgelegenheid. Er is een krimp van werkgelegenheid in de sectoren horeca, detailhandel en personenvervoer. Ook is sprake van een wisselend verloop van beschikbare vacatures. Veel bedrijven zijn terughoudend met het openstellen van vacatures, omdat zij onzeker zijn over de ontwikkelingen of direct gevolgen ondervinden van coronamaatregelen. De crisis heeft ertoe geleid dat er minder mensen uit de bijstand zijn gestroomd richting werk. De uitstroom naar werk is met 10% gedaald ten opzichte van vorig jaar.

Om schulden te voorkomen en Utrechters met schulden zo goed mogelijk te ondersteunen is in 2020 de uitvoering van de actieagenda Utrechters Schuldenvrij voortgezet. In het eerste kwartaal zagen we als gevolg daarvan dat we meer Utrechters met geldproblemen bereikten en konden helpen. Vanwege Corona is de uitvoering van de actieagenda later in het jaar echter deels beperkt. Zo was het niet meer mogelijk om bij inwoners langs te gaan voor vroegsignalering van schulden of driegesprekken en was het niet mogelijk om alle fysieke buurtteamlocaties waar de gesprekken over schulden plaatsvinden open te houden. Daardoor nam het aantal driegesprekken en de inzet van budgetbeheer en schuldregelingen af.

Tot slot ging in 2020 veel aandacht en capaciteit binnen Werk en Inkomen naar de opstart en uitvoering van de nieuwe Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Naast financiële steun door middel van het toekennen van aanvragen levensonderhoud en bedrijfskrediet, is in 2020 tevens een start gemaakt met dienstverlening aan de ondernemers op het gebied van coaching en heroriëntatie. Om de behoefte in beeld te krijgen heeft er ook een onderzoek plaatsgevonden onder ondernemers.

Bovenstaande tabel geeft een overzicht van het saldo van baten en lasten per prestatiedoelstelling voor het hele programma weer.