Internationaal
Utrecht positioneert zich bestuurlijk en ambtelijk in de juiste netwerken om de belangenbehartiging strategisch te versterken en kennis te delen. Wij zijn lid van het WHO Gezonde Steden Netwerk met als inzet gezondheidsverschillen te verkleinen. Bij Eurocities zijn wij voorzitter en lid van werkgroepen die passen bij onze belangenbehartiging en de benodigde kennisdeling. Met de G4 en de VNG werken wij in Brussel samen om de grootstedelijke opgaven op Europees niveau en via de nationale kanalen zo helder mogelijk weer te geven zodat beleid, financiering en regelgeving ten goede komen aan ons lokale werk.
Door de coronacrisis deelden we kennis online via internationale stedelijke netwerken. De fysieke ontvangsten van internationale delegaties en organisatie van evenementen stonden op een lager pitje maar er ontstonden nieuwe kansen met online bijeenkomsten. Internationale economische activiteiten organiseren we in samenwerking en afstemming met de nieuw opgerichte ROM. De focus op specifieke sectoren en goede vestigingsvoorwaarden helpen ons bij internationale investerings- en handelsactiviteiten over de grens. Door de coronacrisis is dit afgelopen jaar met lagere intensiviteit gedaan dan ervoor. Dat gaf ook de gelegenheid om met de nieuwe ROM en de bedrijven de wensen en behoeften internationaal verder te inventariseren. We namen deel aan de eerste online handelsmissie naar Taiwan samen met bedrijven uit de Regio Utrecht en aan Webinars met Taipei over duurzame energietransitie in steden. We ontwikkelden digitaal communicatiemateriaal over de opgaves in de stad dat we kunnen inzetten voor online uitwisselingen.
We koppelen onze internationale strategie ook aan de Sustainable Development Goals (SDGs of Global Goals) van de Verenigde Naties omdat deze een gemeenschappelijk internationaal referentiekader bieden voor kennisuitwisseling.
We koppelden een SDG Dashboard aan de Utrecht Monitor waarmee we inzicht bieden in de relatie tussen onze opgaven en de internationale doelstellingen. Ook in de stad werden vooral online activiteiten ontwikkeld. Stichting Utrecht4GlobalGoals maakte samen met RTV Utrecht de documentaire Global Goals in eigen stad. Deze bereikte via RTV Utrecht een nieuw publiek.
Activiteiten van het International Welcome Center Utrecht (ICWUU) waren ook meer gefocust op de maatschappelijke effecten van Corona voor internationals in Utrecht. Dienstverlening is grotendeels online aangeboden en er is versneld ingezet om informatie voor arbeidsmigranten aan te bieden. Verschillende regiogemeenten hebben zich uitgesproken voor aansluiting bij het International Welcome Center. Op nationaal niveau wordt met de andere centers gewerkt aan uitwisseling van kennis en opzetten van een landelijk informatieplatform. In 2020 is het IWCUR een officieel Brexit-loket geweest voor de IND. Het IWCUR neemt ook deel aan het gemeentelijke programma Utrecht omarmt, ter bestrijding van eenzaamheid.
EU Subsidies
In 2020 hebben we samen met onder andere de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en RIVM subsidieaanvragen ingediend. Het ontwikkelen van aanvragen alleen al leidt tot een versterking van de samenwerking met lokale en internationale partijen op onze opgaven. Het competitieve Europese speelveld dwingt ons tot een hoog ambitieniveau voor onze eigen plannen. In 2020 hebben we twaalf nieuwe aanvragen ingediend. Daarvan zijn er drie goedgekeurd, staat er één op de reservelijst, en is er één nog in behandeling. Tevens is in 2020 gewerkt aan nieuwe aanvragen die in 2021 ingediend zullen worden. Naast directe aanvragen hebben we ook succesvol ingezet op het beschikbaar krijgen van middelen uit het REACT-EU programma, dat door de Europese Commissie was ingesteld als reactie op de coronacrisis. In de bijlage Externe Subsidieprogramma’s staat meer informatie over de projecten.
Het Kansen voor West II programma is in uitvoering. Dit is het programma waarmee de G4 steden Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag samen met de Randstadprovincies Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland als landsdeel West structuurfondsmiddelen inzet uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO 2014-2020). Binnen het stedelijk programma kenden wij 0,681 miljoen euro toe aan het project ‘Stadsbrouwerij RoodNoot B.V. en 0,848 miljoen euro aan het project ‘H2 pioniers Utrecht’. Twee aanvragen zijn nog in behandeling (Circulair Ecosysteem in Utrecht en Utrecht Leest), één aanvraag is afgewezen (NuTrecht voor Overvecht). In de bijlage Externe Subsidieprogramma’s staat meer informatie over het Kansen voor West II programma, de voortgang en de projecten.
Corona
Corona trekt een zware wissel op onze stad, de roep om (financiële) steunmaatregelen is groot. Via oproepen, brieven en gesprekken met bewindspersonen hebben we ons o.a. samen met de G4 hard gemaakt voor de culturele- en evenementensector en hulp aangeboden bij het economisch herstel uit de crisis. En met de VNG was inzet gericht op voldoende financiële compensatie vanuit het Rijk voor de coronasteun die gemeenten boden. Ook de Europese ontwikkelingen volgden we in dit kader op de voet. In reactie op de Corona-epidemie hebben de EU -regeringsleiders besloten tot het instellen van een herstelprogramma 'Next Generation EU'. Via de bestaande EFRO-programma’s hebben we aanspraak gemaakt op extra financiële ondersteuning uit het REACT-EU Program. Voor de stad en regio Utrecht komt hiermee ruim 12 miljoen Euro beschikbaar in totaal, waarvan 2,8 miljoen euro rechtstreeks voor het stedelijk programma. Het REACT EU geld kan vanaf 2021 worden aangevraagd voor innovatieve projecten die bijdragen aan economisch herstel en de transitie naar een groene en digitale economie. Het geld moet uiterlijk 31 december 2023 zijn besteed. Ook is duidelijk dat er extra middelen beschikbaar komen in de Recovery en Resilience Facility (RRF). Voor Nederland is naar verwachting zo’n 5 miljard euro beschikbaar. Om hier gebruik van te maken moet de nationale overheid een nationaal herstelplan indienen in Brussel. We volgen deze ontwikkeling actief met de regio om gebruik te maken van een deel van deze financiële middelen voor het realiseren van onze opgaven. We volgen deze ontwikkeling actief om indien mogelijk gebruik te maken van een deel van deze financiële middelen voor het realiseren van onze opgaven.
De coronacrisis heeft grote impact op het (inter)nationaal relatiebeheer en de wijze van belangenbehartiging. Fysieke bijeenkomsten, werkbezoeken, netwerkborrels en -events werden massaal afgelast en uitgesteld. Ook onze jaarlijkse Utrecht Borrel in Den Haag kon om die reden niet doorgaan. Het was zoeken naar een nieuwe modus. Tegelijkertijd bood het zeker voor het internationale werk ook kansen, nu fysieke afstand niet langer een uitdaging vormde. Met het ontwikkelen van digitaal communicatie materiaal over de opgaves in de stad konden we inspelen op de vraag naar meer online kennisuitwisseling.