Met de voorbereiding van de transitie visie warmte is het inzicht versterkt dat de aanpak voor de stad Utrecht effectief is in te delen in drie sporen met een eigen dynamiek:
- Verduurzaming energiebronnen
- Aanpassen energie-infrastructuur
- Verduurzaming van woningen en overige panden alsmede inzet op energiebesparing bij bewoners en bedrijven.
Bij verduurzaming van bronnen en ruimte voor duurzame opwek zijn concrete stappen gezet. In het concept bod RES zijn energielandschap Rijnenburg – Reijerscop, drie zonnevelden (Meijewetering, geluidswal A12 en Haarrijnseplas) en zon op dak opgenomen. Samen met de andere vijftien regiogemeenten, de provincie en de vier waterschappen dienden wij bij het Rijk een concept-RES bod in van 1,8 TWh om zo bij te dragen aan nationale doelstelling voor grootschalige opwek op land van 35TWh. We voerden een potentieelstudie uit naar de verduurzaming van de elektriciteitsvoorziening en de warmte behoefte in de stad. Voor energielandschap Rijnenburg en Reijerscop is een uitnodigingskader vastgesteld door de raad op basis waarvan drie consortia voorstellen hebben ingediend.
Voor de aanpassingen van de energie-infrastructuur zijn in het kader van de transitievisie warmte warmteprofielen per buurt opgesteld. Deze geven inzicht in wat per buurt de verwachte resterende warmtevraag blijft in 2040 en welke duurzame bronnen daarvoor nodig zijn. Ook geven deze profielen inzicht in het te verwachten alternatieve warmteaanbod in een buurt. Uit de analyse blijkt dat de laagste maatschappelijke kosten bij veel wijken liggen in de overstap naar een warmtenet. In 2020 is een discussie gestart met stakeholders wat belangrijke publieke waarden zijn voor de mogelijke uitbreiding van het warmtenet. We bleven op Rijksniveau doorgaan met onze lobby om de transitie haalbaar en betaalbaar te maken. Daarnaast starten we Expeditie warmte, waarbij we vijf buurtinitiatieven ondersteuning gaven voor een zoektocht voor een lokale duurzame warmtevoorziening.
Bij het verduurzamen van woningen en panden is het ondersteuningspakket aan bewoners en bedrijven verder uitgebreid. Huiseigenaren kunnen vanaf 2020 processubsidie krijgen voor trajectbegeleiding en collectieve inkoopacties. Tevens kreeg de gemeente een RRE (Regeling reductie energiegebruik) subsidie om meer bewoners te stimuleren om energie te besparen. Voor het zakelijk en maatschappelijk vastgoed hebben we een energieloket geopend voor vragen en ondersteuning.
In de gebiedsgerichte aanpak startten we eind 2020 een campagne om inwoners van Overvecht-Noord te informeren en te raadplegen over de keuze van een duurzaam alternatief: warmtenet of warmtepomp. Ook zijn de voorbereidingen getroffen voor de pilot elektrisch koken om bewoners over te laten stappen op elektrisch koken (die al aangesloten zijn op de stadsverwarming voor verwarming). In USP (Utrecht Science Park) gaan partijen door met een gezamenlijk onderzoek naar een collectieve warmte-koudeopslag. In het IRIS-project Kanaleneiland zijn samen met Stedin, corporaties en kennispartijen de eerste investeringen gedaan in slimme energienetwerken. Voor nieuwbouw is een Utrecht Energie Protocol vastgesteld door college om het afwegingskader naar energieneutrale gebiedsontwikkeling inhoud te geven.
Corona
2020 was een bijzonder jaar door corona en de aanpassingen die dat van de organisatie vergde. Toch hebben bijna alle voorgenomen activiteiten voor de opgave Energietransitie plaatsgevonden en zijn we weer een stap dichterbij de uitvoering gekomen naar een klimaatneutrale stad. De aanvankelijke vertraging door corona -veel participatie kon geen doorgang vinden- is later in het jaar grotendeels ingehaald. De participatiegesprekken over de transitievisie warmte zijn door corona later dan gepland gevoerd, maar wel in het najaar gehouden.